Trong bối cảnh toàn cầu hóa chuỗi cung ứng thực phẩm, việc đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm ngày càng trở thành một thách thức lớn đối với các quốc gia nhập khẩu, trong đó có Việt Nam. Tại Hàn Quốc, trong 6 tháng đầu năm 2025, cơ quan kiểm dịch thực phẩm đã ghi nhận 71 trường hợp thu hồi liên quan đến các sản phẩm nhập khẩu từ Việt Nam.
Bảng 1. Số lượng lượng sản phẩm thu hồi theo nhóm mối nguy
Nhóm mối nguy |
Số lượng thu hồi |
Vi sinh vật |
17 |
Thuốc bảo vệ thực vật |
17 |
Phụ gia thực phẩm |
13 |
Kháng sinh |
10 |
Khác |
14 |
Các nhóm mối nguy được ghi nhận với tần suất tương đối đồng đều, trong đó vi sinh vật và thuốc bảo vệ thực vật (TBVTV) là hai nhóm chiếm tỷ lệ cao nhất. Các nhóm còn lại - phụ gia, kháng sinh và các vi phạm khác tuy có số lượng thấp hơn nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng.
Chi tiết các nhóm mối nguy:
- Vi sinh vật
- Vi sinh vật là nhóm mối nguy được ghi nhận nhiều nhất, với 17 trường hợp vi phạm, chiếm khoảng 24% tổng số thu hồi. Các sản phẩm bị ảnh hưởng trải rộng từ hải sản chế biến, nước ép trái cây, đến rau củ đông lạnh.
- E. coli và coliform được phát hiện vượt chuẩn trong nhiều mẫu sản phẩm, đặc biệt là các loại cá khô, mực khô tẩm gia vị, và nước ép dưa hấu.
- Có đến khoảng 10 trường hợp thu hồi do tổng số vi sinh vật được ghi nhận quá giới hạn chấp nhận. Một số mẫu nước ép và trái cây đông lạnh vượt ngưỡng cho phép từ 2 đến xấp xỉ 30 lần, cho thấy quy trình vệ sinh và bảo quản chưa được kiểm soát chặt chẽ.
- Những phát hiện này phản ánh rõ ràng sự thiếu nhất quán trong quy trình sản xuất và bảo quản thực phẩm, đặc biệt là đối với các sản phẩm cần chuỗi lạnh nghiêm ngặt.
- TBVTV
- Cũng với 17 thu hồi, nhóm TBVTV tiếp tục là mối lo ngại lớn trong kiểm soát thực phẩm nhập khẩu.
- Các hoạt chất như Tricyclazole, Propamocarb, Acetamiprid, Chlorpyrifos, Cypermethrin, Hexaconazole… được phát hiện có dư lượng quá giới hạn trong nhiều loại rau củ và trái cây như cà rốt, bí đỏ, xoài, ớt chuông đỏ, long nhãn, vải. Điều này cho thấy việc sử dụng TBVTV hiện nay đang không tuân thủ tốt các quy định về liều lượng, thời gian cách ly hoặc kiểm soát chặt chẽ trong canh tác và sản xuất.
- Một số trường hợp có mức độ vượt chuẩn rất cao: Tricyclazole trong ớt chuông đỏ đông lạnh vượt ngưỡng tới 22 lần; Propamocarb trong bí đỏ vượt ngưỡng 11 lần,…
- Dư lượng TBVTV vượt chuẩn không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng mà còn làm giảm uy tín của doanh nghiệp xuất khẩu trên thị trường quốc tế.
- Phụ gia
- Phụ gia thực phẩm là nhóm mối nguy phổ biến thứ hai, với 13 trường hợp thu hồi được ghi nhận. Các vi phạm chủ yếu liên quan đến việc sử dụng màu tổng hợp bị cấm, chất bảo quản vượt ngưỡng cho phép, và thiếu minh bạch trong khai báo thành phần.
- Các sản phẩm trái cây sấy như xoài, dứa, đu đủ, chanh dây bị phát hiện chứa các màu tổng hợp như Food color yellow No. 4, Red No. 40, Red No. 102 – vốn bị cấm hoàn toàn trong thực phẩm tại Hàn Quốc.
- Hai sản phẩm mì ăn liền vị gà và bò không đạt chuẩn do có chứa Sorbic acid, một chất phụ gia không phù hợp dùng trong sản phẩm này.
- Ghi nhận 2 sản phẩm gừng khô và xoài đông lạnh vượt tiêu chuẩn về Sulfur dioxide. Trong đó mẫu mẫu gừng khô có hàm lượng Sulfur dioxide vượt xa giới hạn cho phép, lên tới 2851 ppm so với mức tối đa 30 ppm.
- Đặc biệt, một loại kẹo vị trà sữa bị phát hiện chứa Azorubin – một loại màu tổng hợp bị cấm sử dụng trong thực phẩm.
- Kháng sinh
- 10 trường hợp thu hồi liên quan đến kháng sinh, chủ yếu tập trung vào các sản phẩm thủy sản như tôm thẻ chân trắng và cá lóc.
- Nhiều mẫu tôm bị phát hiện chứa Doxycycline với nồng độ vượt quá tiêu chuẩn từ 2 đến 17 lần
- AOZ – chất chuyển hóa của Furazolidone, một hoạt chất bị cấm hoàn toàn, cũng được ghi nhận có trong tôm.
- Tương tự, một số sản phẩm cá lóc khô và phi lê vi phạm nghiêm trọng khi chứa Ofloxacin bị cấm, đồng thời có tồn dư Trimethoprim và Sulphadiazine cao hơn mức cho phép.
- Những vi phạm này cho thấy việc sử dụng kháng sinh trong nuôi trồng thủy sản vẫn chưa được kiểm soát hiệu quả, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng.
- Nhóm khác (other)
- 14 thu hồi thuộc nhóm Other phản ánh các vi phạm đa dạng, từ các vấn đề khai báo thành phần đến sai lệch tiêu chuẩn kỹ thuật:
- Phát hiện biến đổi gen không được phép trong sản phẩm trái cây hỗn hợp đông lạnh.
- Một số sản phẩm bị phát hiện là không đạt chuẩn như mật ong pha trộn paraffin, nước mắm cũng có hàm lượng nito tổng số thấp hơn quy định.
- Sai quy cách dụng cụ tiếp xúc thực phẩm: Phụ kiện bàn ăn có lượng Potassium permanganate vượt chuẩn gấp 70 lần.
- Một số sản phẩm bị trộn lẫn sai thành phần, không đúng với khai báo nhập khẩu
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
Bức tranh toàn cảnh về tình hình thu hồi thực phẩm tại Hàn Quốc trong nửa đầu năm 2025 đã cho thấy một thực trạng đáng lưu tâm khi các sản phẩm nhập khẩu từ Việt Nam vẫn đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc đáp ứng các tiêu chuẩn kiểm dịch ngày càng khắt khe. Các vi phạm không chỉ tập trung vào một nhóm sản phẩm hay một loại mối nguy cụ thể, mà trải rộng trên nhiều phân khúc cho thấy rằng vấn đề không nằm ở một khâu riêng lẻ, mà hiện diện trong toàn bộ chuỗi từ sản xuất, chế biến, bảo quản, đến kiểm nghiệm chất lượng. Trong bối cảnh đó, để nâng cao năng lực cạnh tranh và đảm bảo tính bền vững trong xuất khẩu thực phẩm, các doanh nghiệp Việt Nam cần có những hành động cụ thể và quyết liệt hơn:
- Tăng cường kiểm soát chất lượng tại nguồn: đầu tư mạnh mẽ vào hệ thống kiểm tra nội bộ, đặc biệt là các chỉ tiêu về vi sinh vật, dư lượng TBVTV, phụ gia và kháng sinh. Việc kiểm nghiệm định kỳ không chỉ giúp phát hiện sớm các rủi ro mà còn là bằng chứng cho sự cam kết về chất lượng.
- Chuẩn hóa quy trình sản xuất và bảo quản: các quy trình từ thu hoạch, sơ chế, chế biến đến đóng gói cần được chuẩn hóa theo tiêu chuẩn nước xuất khẩu. Đặc biệt, đối với các sản phẩm đông lạnh, việc duy trì nhiệt độ và vệ sinh xuyên suốt là yếu tố quan trọng để tránh nhiễm chéo và phát sinh vi sinh vật.
- Minh bạch hóa thông tin sản phẩm: ghi nhãn đầy đủ, chính xác và trung thực. Các thông tin về thành phần, nguồn gốc, phụ gia… cần được thể hiện rõ ràng, tránh các lỗi phổ biến như thiếu khai báo hoặc sai lệch thông tin.
- Chủ động cập nhật quy định nhập khẩu: các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm tại Hàn Quốc nói riêng và các thị trường lớn nói chung như EU, Mỹ… liên tục được cập nhật và sửa đổi. Doanh nghiệp cần theo dõi và có sự điều chỉnh phù hợp để tránh rủi ro pháp lý và thiệt hại thương mại.